Barometer van de informatie-
maatschappij

(2020)

De Barometer van de informatiemaatschappij is een jaarlijkse publicatie die de balans opmaakt van de prestaties van België op het vlak van de digitale economie en de maatschappij. Hij meet de ontwikkeling van verschillende indicatoren en benadrukt de sterke en zwakke punten van ons land voor de Europese doelstellingen in het bijzonder.

Hieronder vindt u een aantal grafieken uit de belangrijkste hoofdstukken. Zij geven een synthetisch overzicht van de positie van België op een aantal indicatoren.  

Elektronische handel (e-commerce)

Individuen/Internetgebruikers die tijdens de laatste twaalf maanden online bestelden, 2019

72% van de in België gevestigde internetgebruikers heeft in 2019 minstens één keer goederen en/of diensten besteld via het internet. De score van België (72%) ligt één procentpunt boven het Europees gemiddelde van de EU28 (71%) en ons land stijgt met één plaats tot op de 12e plaats in de EU28.

Aandeel van de totale ondernemingsomzet, gerealiseerd door e-commerce, 2019

32,6% van de omzet van de Belgische ondernemingen komt in 2019 uit elektronische handel (website + EDI).


Aandeel van de totale ondernemingsomzet, gerealiseerd door e-commerce, België, 2019

In België wordt 54% van de totale omzet van bedrijven uit e-commerce gegenereerd door Electronic Data Interchange (EDI)-transacties en 46% door verkopen via een klassieke website.


Financiële activiteiten op internet, 2019

In België heeft 8% van de internetgebruikers in 2019 een verzekering afgesloten of verlengd die al dan niet deel uitmaakt van een gegroepeerd aanbod dat nog een andere dienst omvat, ofwel 10 procentpunt onder het gemiddelde van de EU28 (18%). Voor het verwerven van een lening of een krediet bij een financiële instelling ligt België 1 procentpunt onder het Europees gemiddelde. Tot slot heeft 13% van de internetgebruikers in België ten minste een van deze activiteiten uitgevoerd in 2019, ofwel 9 procentpunt onder het gemiddelde van de EU28 (22%).

Digitale kloof (internet)

Percentage individuen (16-74 jaar) die nog nooit het internet gebruikten, 2019

De digitale kloof (internet) in België treft 6,9% van de mensen tussen 16 en 74 jaar. Het gaat om een daling met 1,7 procentpunt in vergelijking met 2018. In België is de digitale kloof weliswaar kleiner dan het Europees gemiddelde voor de EU28 (9,5%), al blijft ze wel groter dan in de vier buurlanden.

ICT-uitrusting

Gebruikte apparaten (meerdere keuzes mogelijk) door individuen (≥ 15 jaar) om verbinding te maken met het internet in België, 2019

84% van de ondervraagde personen gebruikt een smartphone om te surfen op internet; het is het toestel dat veruit het meest wordt gebruikt door internetgebruikers in België. Laptops komen op de tweede plaats met 58%, net voor de gezinscomputer met 48%. Net als in de andere EU28-landen is er al enkele jaren sprake van een sterke toename van het gebruik van smartphones, die gepaard gaat met een afname van het gebruik van computers en tablets.

Percentage ondernemingen die beschikken over een zeer snelle breedbandverbinding (≥ 30 Mbps), ultrasnel (≥ 100 Mbps), 2019

Van de in België gevestigde ondernemingen beschikten zes ondernemingen op tien (60%) in 2019 over een snelle breedbandverbinding (≥ 30 Mbps) en beschikten drie ondernemingen op tien (31%) over eenzelfde ultrasnelle breedbandverbinding (≥ 100 Mbps).

Thuiswerk

Percentage loontrekkenden dat soms of gewoonlijk thuiswerkt, per geslacht (2017-2019)

In 2019 heeft bijna 19% van de werknemers soms of gewoonlijk thuisgewerkt. Vrouwen werken vaker thuis dan mannen. Bovendien stellen we vast dat het fenomeen uitbreiding heeft genomen tussen 2017 en 2019.

Percentage loontrekkenden dat soms of gewoonlijk thuiswerkt - Europese vergelijking (2019)

Er zijn binnen Europa grote verschillen wat betreft het percentage werknemers dat soms of gewoonlijk thuiswerkt. In 2019 had Zweden het hoogste percentage thuiswerkers (33,6%), op de voet gevolgd door Nederland (32,7%). Luxemburg staat op de derde plaats (29,4%). België bekleedt in 2019 de zevende plaats met een percentage van 18,9%.

Digitale infrastructuur

Dekkingsgraad (in % van de bevolking) op de vaste netwerken met zeer hoge capaciteit, juni 2019

De vaste netten met zeer hoge capaciteit zijn de glasvezelnetwerken (FTTB, FTTH) en de kabelnetwerken (DOCSIS 3.1). 66,5% van de bevolking in België wordt gedekt door dat type netwerken tegenover slechts 44% van de gemiddelde bevolking op het niveau van de EU28. België presteert duidelijk beter dan twee van zijn buren, i.e. Duitsland (32,7%) en Frankrijk (43,8%) maar ook duidelijk minder goed dan Nederland (88,6%) waar de vaste infrastructuur nochtans vrij vergelijkbaar is met die in ons land.

Penetratiegraad van mobiel breedbandinternet (aantal abonnementen per 100 inwoners), juni 2019

In december 2019 was de penetratiegraad van mobiel breedbandinternet (3G of meer) gelijk aan 87,5 abonnementen per 100 inwoners in België. Ons land staat op de 21e plaats in de EU. Voor de overige landen zijn de cijfers van juni 2019.

Digitale vaardigheden en jobs

Percentage individuen van 16-74 jaar met algemene digitale vaardigheden (ten minste basisvaardigheden en geavanceerde), België en buurlanden, 2019

61% van de mensen die in ons land wonen (vrouwen 58%, mannen 63%) beschikt ten minste over algemene digitale basisvaardigheden.
34% van de bevolking in ons land (vrouwen 32%, mannen 37%) beschikt over meer geavanceerde algemene digitale vaardigheden.

Digitaal vertrouwen en digitale veiligheid

Particulieren die veiligheidsproblemen hebben ondervonden (% van de particulieren die de afgelopen 12 maanden hebben gebruikgemaakt van het internet), 2019

Het ontvangen van frauduleuze berichten (phishing) is het meest voorkomende veiligheidsprobleem voor internetgebruikers. In België krijgt 24% van alle internetgebruikers met dat fenomeen te maken (vrouwen 22%, mannen 26%). Het fenomeen lijkt echter minder voor te komen in vergelijking met drie buurlanden (Duitsland, Frankrijk, Nederland) en het gemiddelde voor de EU28. De doorverwijzing naar vervalste websites waar wordt gevraagd om persoonlijke informatie te verstrekken (pharming), staat op de tweede plaats met 9% van de Belgische internetgebruikers die met dat probleem te maken hebben gekregen (vrouwen 7%, mannen 10%). Andere veiligheidsproblemen die als ernstiger kunnen worden beschouwd, zoals frauduleus gebruik van credit- of debetkaarten, online identiteitsdiefstal of het hacken van een account bij sociale netwerken of een e-mailaccount, blijven gelukkig uiterst zeldzaam.

Digitale overheid

Aantal aangiften voor de personenbelasting (PB)
(in miljoen)
per kanaal, 2016-2019

Voor het jaar 2019 werden in totaal 7.112.431 aangiften voor de PB geteld. Het aantal aangiften op papier, exclusief vereenvoudigde belastingaangifte (VVA), blijft jaar na jaar afnemen (-112.381 voor 2019) terwijl het aantal VVA (papier & elektronisch) blijft stijgen (+170.044). Het aantal online aangiften (exclusief VVA) blijft vrij stabiel, ondanks een lichte daling (-6.285).

Internetgebruik (tijdens de laatste twaalf maanden) voor de contacten tussen de burgers en de overheidsinstanties
(% individuen), 2019

In 2019 gebruikte 59% van onze burgers (vrouwen 56%, mannen 61%) het internet voor hun interactie met de overheid. De score van België is verbeterd ten opzichte van het voorgaande jaar (56%). Toch staat België slechts op de 14e plaats in de EU28, één plaats lager dan het vorige jaar. In België stuurden vier personen op tien via het internet ingevulde formulieren naar de overheid; daarmee staat ons land op de 13e plaats binnen de EU28. Vrouwen doen dat minder vaak (37%) dan mannen (44%).

Meer weten?

Download het volledige rapport (.pdf)